زمینه و هدف: شناسایی عوامل موثر بر میرایی بیماران مبتلا به COVID-19 می تواند نقش مهمی در پیشگیری از مرگ در این بیماران داشته باشد. ازجمله عوامل موثر بر میرایی میتواند فاکتورهای پاراکلینیکی این بیماران باشد. با توجه به تضادهای موجود بین مطالعات اولیه هدف از مطالعه حاضر شناسایی نقش عوامل پاراکلینیکی بر میرایی بیماران COVID-19 در یک مطالعه مرور نظام مند و متا آنالیز هست.
روشها: مطالعه حاضر با استفاده از پروتکل PRISMA در بانک های اطلاعاتی بین المللی شامل Medline/PubMed, Scopus, Google scholar صورت گرفت. با توجه به میزان ناهمگونی داده ها از مدل اثرات تصادفی با فاصله اطمینان 95٪ برای محاسبه نسبت شانس (OR) و نسبت مخاطره (HR) ، استفاده شد. داده ها با استفاده نرم افزار Stata11 تجزیه و تحلیل شدند. میزان ناهمگونی بوسیله شاخص های Q کوکران ، شاخص I2 و نیز آزمون T2 ، برآورد و گزارش شد.
یافته ها: بر اساس نتایج مقادیر بالای کراتینین سرم (47/2- 54/1) 95/1OR:، بیلی روبین سرم (57/8- 10/1) 07/3OR: و نیتروژن اوره (09/10- 11/1) 52/3OR: ، احتمال مرگ و میر ناشی از COVID-19 را بالا می برند که این ارتباط ها از نظرآماری معنی دار بودند(05/0P<) .اما شمارش لنفوسیت و آلبومین ارتباط معنی داری با میرایی مبتلایان نشان نداد(05/0P>)
نتیجه گیری: به نظر می رسد برخی فاکتورهای پاراکلینیکی نظیر کراتینین سرم، بیلی روبین سرم و نیز مقادیر بالای نیتروژن اوره، ارتباط معناداری با میرایی بیماران COVID-19 دارد. بنابر این توجه به این فاکتورها می تواند نقش مهمی در کاهش میرایی این بیماران داشته باشد.
علیمحمدی یوسف، سپندی مجتبی، ایمانی موسی، تیموری طاهر، هوسمی رودسری حدیثه، حیدری سلیمان. برخی عوامل پاراکلینیکی مرتبط با مرگ و میر بیماری COVID-19 : یک مرور نظاممند و متاآنالیز. 1. 1400; 2 (1) :247-255